Trong công nghiệp hiện đại, an toàn điện không đơn thuần là việc thực hiện đúng theo danh sách kiểm tra. Đó là một nền văn hóa, một cam kết toàn diện từ quản lý đến nhân viên vận hành nhằm giảm thiểu rủi ro và bảo vệ con người, thiết bị.

Tuy nhiên, cùng với thời gian và các cách diễn giải khác nhau của từng đơn vị, nhiều quan niệm sai lầm về an toàn điện đã hình thành, dẫn đến những hành vi gây nguy hiểm tiềm ẩn. Dưới đây là 4 quan niệm sai lầm phổ biến nhất, được phân tích chi tiết kèm hướng dẫn từ Fluke để bạn nhận diện và khắc phục.

 

Quan Niệm Sai #1: “Bất Tiện” Đồng Nghĩa Với “Bất Khả Thi” Khi Nói Đến Việc Ngắt Điện Thiết Bị Để Bảo Trì

Thực tế cho thấy, việc ngắt điện thiết bị đột xuất để thực hiện bảo trì luôn là điều bất tiện, ảnh hưởng đến quy trình sản xuất, dây chuyền vận hành. Nhưng bất tiện không đồng nghĩa với bất khả thi.

Theo Các Tổ Chức An Toàn Như:

• EU-OSHA (Châu Âu)
• HSE (Anh)
• DGUV (Đức)

→ Chỉ được làm việc trên thiết bị mang điện trong trường hợp thật sự bất khả thi về mặt kỹ thuật hoặc gây nguy hiểm hơn nếu ngắt điện.

Sai Lầm Thường Gặp

Tại nhiều nhà máy, việc duy trì vận hành liên tục khiến kỹ thuật viên bị ép buộc hoặc chủ động làm việc trên thiết bị đang mang điện chỉ vì ngắt điện gây mất thời gian.

Đây là một hành vi tiềm ẩn rủi ro hồ quang điện và điện giật rất cao, cần phải được loại bỏ khỏi thói quen làm việc.

Giải Pháp Đúng

• Nếu việc ngắt điện là thực sự bất khả thi, chỉ cho phép người được đào tạo và chứng nhận làm việc với thiết bị có điện thực hiện.
• Họ cần:
  • Trang bị đầy đủ thiết bị bảo hộ điện (PPE) đúng tiêu chuẩn
  • Sử dụng dụng cụ cách điện đạt chuẩn EN 60900 trở lên

 

Quan Niệm Sai #2: Càng Mặc Nhiều Thiết Bị Bảo Hộ Điện (PPE) Càng An Toàn

Rất nhiều người cho rằng: càng mặc nhiều PPE, càng an toàn hơn. Nhưng thực tế, điều quan trọng hơn là: chọn đúng loại PPE cho đúng cấp độ rủi ro.

Theo tiêu chuẩn châu Âu EN 50110, yêu cầu:

• Đánh giá rủi ro theo từng nhiệm vụ
• Lựa chọn PPE đúng cấp độ hồ quang và điện áp

Hệ Quả Khi Mặc PPE Không Phù Hợp

“Mặc đồ bảo hộ cao cấp không đúng cách có thể gây nguy hiểm hơn”, theo Kevin Taulbee, chuyên gia an toàn điện tại Power Studies, Inc.

Ví dụ:

• Găng tay Class 2 quá dày, nếu chỉ làm việc dưới 480V, giảm linh hoạt, dễ làm rơi dụng cụ
• Bộ suit hồ quang cấp cao trong môi trường không yêu cầu khiến nhân viên mệt mỏi, không thoải mái → dễ sai sót

Giải Pháp Tối Ưu

• Phân tích rủi ro đúng → chọn đúng PPE
• Sử dụng thiết bị kiểm tra điện không tiếp xúc như:
  • Camera nhiệt Fluke
  • Nhiệt kế hồng ngoại IR
  • Cảm biến đo từ xa không dây

Các thiết bị này giúp giảm nhu cầu tiếp cận vùng có khả năng phát sinh hồ quang điện – từ đó giảm yêu cầu PPE và tăng độ an toàn thực tế.

 

Quan Niệm Sai #3: Dây Đo Và Cầu Chì Nào Cũng Như Nhau

Đây là quan niệm rất phổ biến nhưng cực kỳ nguy hiểm trong giới kỹ thuật.

Về Dây Đo Đồng Hồ Vạn Năng

• Là thiết bị kết nối giữa kỹ thuật viên và mạch điện
• Nếu dây:
  • Mòn
  • Gãy lõi
  • Không đạt chuẩn CAT rating
    → Có thể gây đo sai, đo nhầm và thậm chí gây điện giật nghiêm trọng

✅ Tiêu Chí Chọn Dây Đo An Toàn:

• Chất liệu tốt, chắc chắn
• Phân loại đúng CAT II, CAT III, CAT IV (phải bằng hoặc cao hơn đồng hồ đo)
• Đầu đo bọc nhựa, rút được hoặc ngắn để tránh chạm chập

Về Cầu Chì An Toàn

• Tiêu chuẩn hiện nay yêu cầu cầu chì năng lượng cao (high-energy fuses) – hấp thụ năng lượng khi chạm chập
• Khi thay cầu chì, không dùng loại rẻ, không rõ nguồn gốc

👉 Chỉ sử dụng loại cầu chì được nhà sản xuất (Fluke) khuyến nghị để đảm bảo an toàn khi đo điện.

 

Quan Niệm Sai #4: Muốn Đo Chính Xác Phải Tiếp Xúc Kim Loại – Kim Loại

Đây từng là sự thật trong quá khứ: để đo chính xác, cần gắn đầu dò trực tiếp vào điểm dẫn điện.

Tuy nhiên, công nghệ ngày nay đã thay đổi điều này.

Đo Điện Áp Không Tiếp Xúc – Giải Pháp Fluke

Các thiết bị mới như Fluke T6-1000 sử dụng công nghệ FieldSense™, cho phép:

• Đo điện áp mà không cần tiếp xúc kim loại trực tiếp
• Chỉ cần đưa dây dẫn qua khe mở của thiết bị → đo được điện áp, dòng, tần số an toàn

✅ Ưu Điểm:

• Giảm đáng kể nguy cơ hồ quang điện
• Tăng tốc thao tác đo trong môi trường nhiều thiết bị
• Không cần mặc PPE cấp cao

 

Kết Luận: Xây Dựng Văn Hóa An Toàn Điện Bắt Đầu Từ Nhận Thức

Những quan niệm sai lầm kể trên chỉ là phần nhỏ trong số hàng loạt tình huống tiềm ẩn rủi ro khi làm việc với thiết bị mang điện.

Để đảm bảo an toàn điện thực sự hiệu quả, doanh nghiệp cần:

• Đào tạo định kỳ theo tiêu chuẩn quốc tế
• Trang bị thiết bị đo điện an toàn, đạt chuẩn CAT, được hiệu chuẩn
• Xây dựng văn hóa an toàn từ trên xuống dưới, chứ không chỉ là trách nhiệm của bộ phận bảo trì

👉 Truy cập Fluke Việt Nam – flukevn.com để tìm hiểu thêm về các giải pháp đo điện an toàn, thiết bị kiểm tra không tiếp xúc và các dòng đồng hồ đo Fluke đạt chuẩn quốc tế.