Đồng hồ vạn năng (Digital Multimeter – DMM) là công cụ không thể thiếu trong kỹ thuật điện và điện tử. Để đảm bảo phép đo luôn chính xác, các thiết bị này cần được hiệu chuẩn định kỳ.
Bài viết do Fluke Việt Nam (flukevn.com) biên soạn sẽ hướng dẫn bạn: tại sao cần hiệu chuẩn, bao lâu nên hiệu chuẩn, cách chọn thiết bị chuẩn, quy trình từng bước và nội dung của giấy chứng nhận hiệu chuẩn.
Trong Bài Viết Này, Bạn Sẽ Tìm Hiểu:
- Tại sao cần hiệu chuẩn đồng hồ vạn năng
- Bao lâu thì cần hiệu chuẩn
- Cách chọn thiết bị hiệu chuẩn đồng hồ vạn năng phù hợp
- Trình tự hiệu chuẩn
- Quy trình hiệu chuẩn – từng bước cụ thể
- Thông tin trên giấy chứng nhận hiệu chuẩn
- Liên kết đến nội dung chuyên sâu khác
Tại Sao Cần Hiệu Chuẩn Đồng Hồ Vạn Năng?
Đồng hồ vạn năng được dùng để đo điện áp, dòng điện, điện trở và nhiều thông số khác. Theo thời gian, môi trường hoặc việc lạm dụng có thể làm sai lệch đặc tính của thiết bị. Vì vậy, cần hiệu chuẩn định kỳ để đảm bảo kết quả đo luôn đúng chuẩn.
Việc Hiệu Chuẩn Giúp:
- Xác nhận thiết bị hoạt động trong phạm vi sai số cho phép
- Tuân thủ tiêu chuẩn do nhà sản xuất công bố hoặc yêu cầu nội bộ
- Duy trì độ tin cậy trong các ứng dụng công nghiệp và nghiên cứu
Bao Lâu Thì Cần Hiệu Chuẩn Đồng Hồ Vạn Năng?
Thông thường, chu kỳ hiệu chuẩn phổ biến là 1 năm/lần. Tuy nhiên, khoảng thời gian này có thể thay đổi tùy:
- Thông số kỹ thuật thiết bị
- Điều kiện môi trường sử dụng
- Mức độ sử dụng (liên tục, khắc nghiệt hay nhẹ nhàng)
Cách Chọn Thiết Bị Hiệu Chuẩn Đồng Hồ Vạn Năng
Một thiết bị hiệu chuẩn tốt cần:
- Độ chính xác ít nhất gấp 4 lần so với DMM được kiểm tra
- Bao phủ đầy đủ các chức năng của DMM (điện áp, dòng, điện trở, điện dung…)
Fluke Calibration cung cấp các thiết bị hiệu chuẩn đa năng, trong đó Electrical Calibrator Workload Matrix là tài liệu tham khảo quan trọng để chọn đúng thiết bị cho từng ứng dụng.
Tiêu Chuẩn Hiệu Chuẩn Đồng Hồ Vạn Năng
Thông thường, tài liệu hướng dẫn sử dụng DMM sẽ nêu các yêu cầu và thông số cần thiết. Ngoài ra, tổ chức EURAMET đã công bố cg-15: Guidelines for Calibration of Digital Multimeters – hướng dẫn chi tiết về quy trình, độ không đảm bảo và chứng chỉ hiệu chuẩn.
Trình Tự Hiệu Chuẩn
Có 3 trình tự hiệu chuẩn phổ biến:
- Chỉ hiệu chuẩn (không điều chỉnh)
- Điều chỉnh trước, sau đó hiệu chuẩn
- Hiệu chuẩn trước – điều chỉnh – hiệu chuẩn sau (toàn diện nhất)
Quy Trình Hiệu Chuẩn Đồng Hồ Vạn Năng – Từng Bước
Khi dùng thiết bị hiệu chuẩn đa năng như Fluke 5522A Multi-Product Calibrator, bạn có thể hiệu chuẩn toàn bộ chức năng của đồng hồ. Trong ví dụ này, sử dụng:
- 5522A Calibrator
- Fluke 87V Digital Multimeter
- Dây đo chuyên dụng
Quy trình bao gồm: Hiệu chuẩn điện áp DC/AC, điện trở, điện dung, dòng DC/AC.
Hiệu Chuẩn Điện Áp Một Chiều (DC Voltage)
- Phạm vi: 0 đến ±1000 V
- Bước thực hiện: kết nối DMM với calibrator, chọn 10 V DC, điều chỉnh, ghi dữ liệu.
Hiệu Chuẩn Điện Áp Xoay Chiều (AC Voltage)
- Phạm vi: 1 mV đến 1000 V, tần số 0.01 Hz – 2 MHz
- Cách làm tương tự DC Voltage, chọn 10 V AC ở 60 Hz.
Hiệu Chuẩn Điện Trở (Resistance)
- Phạm vi: 0 đến 1.1 GΩ
- Ví dụ: chọn 10 Ω hoặc 1.42 kΩ, dùng chế độ bù dây dẫn.
Hiệu Chuẩn Điện Dung (Capacitance)
- Phạm vi: 330 pF đến 1 mF
- Ví dụ: nhập 5 µF, thử chức năng bù dây.
Hiệu Chuẩn Dòng Điện Một Chiều (DC Current)
- Phạm vi: 0 đến ±20.5 A
- Ví dụ: chọn 100 mA, 1 A, 10 A để so sánh kết quả.
Hiệu Chuẩn Dòng Điện Xoay Chiều (AC Current)
- Phạm vi: 33 μA đến 11 A, tần số 0.01 Hz – 10 kHz
- Ví dụ: chọn 100 mA tại 60 Hz, quan sát đáp ứng.
Giấy Chứng Nhận Hiệu Chuẩn Đồng Hồ Vạn Năng
Theo EURAMET cg-15, chứng chỉ hiệu chuẩn cần có:
- Thông tin chung (tựa đề, số hiệu, ngày, số serial…)
- Phòng thí nghiệm thực hiện
- Khách hàng yêu cầu
- Quy trình và chuẩn tham chiếu
- Điều kiện môi trường
- Kết quả đo và độ không đảm bảo
- Chữ ký người có thẩm quyền
Kết Luận
Đồng hồ vạn năng là công cụ thiết yếu trong kỹ thuật điện. Hiệu chuẩn định kỳ giúp đảm bảo phép đo chính xác, duy trì độ tin cậy và tuân thủ tiêu chuẩn. Với các thiết bị hiệu chuẩn hiện đại của Fluke Calibration, quá trình này trở nên dễ dàng và chính xác hơn.
👉 Truy cập Fluke Việt Nam (flukevn.com) để tìm hiểu thêm về các giải pháp hiệu chuẩn đồng hồ vạn năng, thiết bị Fluke Calibration và dịch vụ hỗ trợ chuyên nghiệp.
👉 Bài viết có thể bạn quan tâm: Thiết bị đo của Fluke – Mua ở đâu chất lượng?
